Türk Halterciler - Sedat Artuç

Sedat Artuç (d. 9 Haziran 1976, oltu), Avrupa şampiyonu Türk halterci.

Dünya şampiyonasından gümüş, Yunanistan'ın başkenti Atina'da düzenlenen 2004 Yaz Olimpiyatları'ndan bronz madalyası vardır. 2008 Yaz Olimpiyatları kapsamında 10 Ağustos günü 56 kiloda B Grubu'nda yarıştı. Koparmada 115 kiloyu 3 denemesinde de kaldıramadı.

1.63 m boyundadır ve Ankara'daki EGO Spor Kulübü'nün üyesidir. Koçu Tuncer Şenses'tir.

TÜRKİYE'DE HALTER SPORU

TÜRKİYE'DE HALTER SPORU

Çağdaş anlamdaki halter sporunun yurdumuza girişi 1890'lara rastlamaktadır, ancak bu tarihten çok daha önceleri, “ağırlık kaldırma” denemelerinin yapıldığı, çeşitli dönemlerde, özellikle orduda ağır kalkan ve gürzlerle idmanın zorunlu olduğu bilinmektedir. Bu spora Osmanlı padişahları da özel bir ilgi göstermişlerdir. Örneğin IV. Murat'ın mermerden yapılma 102 kg ağırlığında bir gülleyi her sabah halkasından tutarak haremden has odaya ya da Bağdat Köşkü'ne değin götürdüğü, akşam hareme dönerken de aynı şekilde getirdiği bilinir. Bağdat Seferi sırasında da, askerin gözü önünde bununla idman yaptığı söylenir. Türkiye'ye çağdaş halter sporu, Galatasaray Lisesi'nin Fransız öğretmenlerince sokulmuştur. Önceleri aletli jimnastiğin bir parçası olarak yapılan halteri ilk olarak, aynı okulun önce öğrencisi daha sonrada beden eğitimi öğretmeni olan Faik Üstünidman benimsemiştir. Faik Bey'in 1896 Atlanta Olimpiyatları'nda 112.5 kg kaldırarak şampiyon olan yunan Yataganos'u izledikten sonra 115 kg'lık ağırlıkla günlük çalışmalar yaptığı bildirilmiştir. Faik Bey'in ardından öteki jimnastikçiler (özellikle 1903'te kurulan Beşiktaş Osmanlı Jimnastik kulübü jimnastikçileri), Osman Paşazade Hüseyin Bereket, Ahmet Fetgeri (Aşeni), Mehmet Ali Fetgeri ve Mazhar Kazancı ağırlık çalışmalarını programlarına aldılar. Hakkı Köprülü, Gümrüklü Selahattin, şair ve filozof Rıza Tevfik Bölükbaşı, İhsaniyeli Rıfat, Tuğbay Şevket Kırgül, Bahriyeli Asaf, Kaptan Nezir, Canbaz Rıza, Güreşçi Danyal, Ali Rana Tarhan ve Kenan Öner ise halteri benimseyen öteki öncü sporcular oldular. Jimnastikçilerden sonra güreşçiler de haltere ilgi gösterdiler; Beşiktaşlı Kemal, Mızıkacı Danyal ve Sadi gibi güreşçiler halterde büyük başarılar sağladılar.

Uluslararası alanda katıldığımız ilk şampiyona 1924 Paris Olimpiyat Oyunları oldu. Bu şampiyonaya, Gülleci Cemal Erçman ve Neyzen Şevki Sezgin'den oluşan takımla gidildi. Gülleci Cemal tüy sıklette toplam 345 kg ile 39 halterci arasında 12. oldu, yine Gülleci Cemal 1928 Amsterdam Olimpiyat Oyunları'nda 25 halterci arasında toplam 262.5 kg kaldırarak sekizinci oldu, bu başarılar aynı zamanda uluslararası alanda halter sporundaki ilk başarılarımızdır.

1930'lu yıllarda büyük bir duraklamaya giren halterimiz ancak 1945'e doğru bir kıpırdanma gösterdi. Bu dönemde Esat Kazancı başta olmak üzere Haşim Ekener, İlhan Enülkümen, Mesut Sordum, Boğos Kambur adlarını duyuran sporcularımız oldu. Bu adlar sayesinde o güne değin güreş federasyonuna bağlı bir dal olan halter sporu bağımsız bir federasyon oldu, 1956 yılında Türkiye Halter Federasyonu kuruldu. Bu hamle ile halterde kulüpleşmeye gidilerek yaygınlaştırılması için çabalar harcandı. Bu dönemde Anadolu, İstanbul Güreş, Bostancı ve Şişli kulüpleri haltere kucak açan ilk Türk kulüpleri oldu.

II. Dünya Savaşı nedeni ile 1940 - 1955 yılları arasında yurt içinde sürdürülen Türk halteri uzun bir aradan sonra uluslararası organizasyonlarda 1957 Tahran'da yapılan Dünya Halter Şampiyonası'na katılarak bir kez daha yer aldı. İstenilen başarıyı yakalayamayan takımımız Kayhan Bora, Nuri Akın, Reşit Örer, Metin Gürman Ferdi Türkdamar ve Serkis Güllap'tan oluşuyordu. Buradan kazanılan deneyim ile düzenli bir şekilde çalışmaya başlayan haltercilerimiz kısa zamanda gelişim gösterdiler. 1959 yılında Beyrut'ta düzenlenen Akdeniz Oyunları'nda 75 kiloda Metin Gürman birinci olarak uluslararası alanda altın madalya kazanan ilk Türk haltercisi oldu. 1961 yılında Viyana'da yapılan Avrupa Halter Şampiyonası'nda Sadık Pekünlü'nün Avrupa 6.sı olması Türk halterinin dünyaya duyurulmasının sağladı. Türk halterindeki bu başarıları 1964 Tokyo Olimpiyat Oyunları'nda yine Sadık Pekünlü'nün toplamda 445 kg kaldırarak 11. olması izledi. 1967 yılında Tunus'ta yapılan Akdeniz Oyunları'nda ise 82.5 kiloda Güner Çevik bronz madalya kazandı. Daha sonra sırası ile 1969 yılında Bükreş'te düzenlenen Balkan Halter Şampiyonası'nda 60 kiloda Salih Suvar ile 67.5 kiloda Sedat Misket ikinci olarak gümüş madalya ve 90 kiloda Sadık Pekünlü üçüncü olarak bronz madalya; 1970 yılında İstanbul'da düzenlenen Balkan Halter Şampiyonası'nda 82.5 kiloda Mehmet Suvar birinci olarak altın, 90 kiloda Sadık Pekünlü ikinci olarak gümüş madalya; 52 kiloda Ahmet Gülal, 56 kiloda Mehmet Gül ve Kayhan Suntur ikinci , 110 kiloda Ali Hoşfikir ve ağır sıklette Ali Tan üçüncü olarak bronz madalya kazandılar. 1975 yılında Cezayir'de yapılan Akdeniz Oyunları'nda 82.5 kiloda Mehmet Suvar'ın birinci olarak altın, 56 kiloda Bilal Özdoğan'ın üçüncülük kürsüsüne çıkarak bronz madalya kazanmaları Türk halterinin uluslararası düzeydeki başarılarına bir yenisini daha ekledi. 1976 Balkan Halter Şampiyonası'nda Mustafa Ertan birinci olarak altın madalya kazanması ve 1977 Balkan Halter Şampiyonası'nda Mehmet Gül birinci olarak altın madalya almasından sonra halterimiz 1982 yılına değin bir duraklama devresi geçirdi. 1982 Balkan Halter Şampiyonası'nda Hasan Has ve 1983 Akdeniz Oyunları'nda Levent Erdoğan birinci olarak üç altın, beş gümüş ve yedi bronz madalya kazandırarak yeniden halterimizi başarılı günlerine döndürdüler. Türk halteri 80'li yıllar öncesi Avrupa da ilk 10'da, Dünya da ise ilk 20 arasında yerini aldı. 1986 yılında Naim Süleymanoğlu 'nun Türkiye'ye gelmesi halterimizde bir dönüm noktasını oluşturdu.

Naim Süleymanoğlu : 1967 yılında Bulgaristan'ın Mestanlı Köyünde dünyaya gelen Naim Süleymanoğlu haltere on yaşında başladı. Kısa sürede Bulgaristan milli takımına seçildi. 1983'te ABD'de düzenlenen gençler şampiyonasında silkmede 160 kg ile büyükler dünya rekorunu kırdı. 1985 yılında Varna'daki turnuvada rekorlarını koparmada 131.5 kg, silkmede 170 kg ve toplamda 301.5 kiloya taşıdı. 1986 yılında 56 kg'den 60'a çıktı. Aynı yıl toplamdaki rekorunu 335 kilo'ya yükseltti. 1986 yılının Aralık ayında Merlbourne'de yapılmakta olan Dünya Şampiyonası sırasında Türkiye'ye iltica etti. 8 Aralık 1986 Avusturya'nın Merlbourne kentinde Dünya Kupası Şampiyonası esnasında Merlbourne Türk Büyükelçiliğine sığınarak kırk saatlik Merlbourne-Londra arası uçak yolculuğunun ardından dönemin başbakanı Sayın Turgut Özal'ın özel uçağıyla Londra'dan Türkiye'ye geldi. Bu ilticası sonucunda Dünya Halter Federasyonu Naim'i yarışmalardan men etti, ancak bu sorunda Turgut Özal'ın Bulgaristan'dan Naim için izin alması ile aşıldı. Naim, Türkiye'ye kaçışı, madalyaları ve rekorları ile tarihe geçmiştir. Kendi ağırlığının üç katını kaldıran ilk halterci olan Naim Süleymanoğlu üç olimpiyatta kazandığı madalyalar ile Türkiye'nin ilk olimpiyat rekortmeni sporcusu olmasının yanı sıra yüz yıllık Olimpiyat Oyunları tarihinde üç olimpiyatta üç altın madalya kazanan ilk sporcu olma unvanını da taşımaktadır. Tüm zamanların en iyi haltercisi kabul edilen Naim Süleymanoğlu, başarıları ile Time dergisine kapak olmuş yaptığı kaldırışlarla “cep herkülü” lakabını haklı olarak kazanmıştır. Aktif sporu bıraktıktan sonra IWF Asbaşkanlığına seçilen Naim Sülaymanoğlu bu görevi 2005 yılına kadar yürütmüştür. Halen THF'da Asbaşkan olarak görev yapmaktadır.

Naim Süleymanoğlu'nun aktif sporu bırakmasının ardından Türk Halterinde herhangi bir boşluk oluşmamış Halil Mutlu kazandığı madalyalar ve kaldırdığı ağırlıklarla Ülkemizde ve Dünyada halterin lokomotifi olmuştur.

Halil MUTLU 14 Temmuz 1973 yılında Bulgaristan Kırcaali'de doğdu. Haltere antrenörü İbrahim Elmalı'nın desteği ile 10 yaşında başladı. Ülkesinde gördüğü baskılardan dolayı spora iki yıl ara vermek zorunda kaldı. Ardından 1989 yılının Aralık ayında Türkiye'ye iltica etti. Mutlu, ilk şampiyonluğunu 19 yaşında İngiltere'de düzenlenen Gençler Avrupa Şampiyonası'nda koparma, silkme ve toplamda altın madalya kazanarak yaşadı.

Mutlu bugüne kadar bir kez gençler, 7 kez de büyüklerde Avrupa şampiyonu, bir kez gençler ve 3 kez de büyüklerde dünya şampiyonu olurken, 2004 Atina Olimpiyatlarında Nurcan Taylan, Taner Sağır'la birlikte altın madalya kazanarak 3.kez Olimpiyat şampiyonluğuna imza attı. Ülkemizde bu başarıya ulaşan 2. dünya halterinde ise 4. sporcu olan Halil MUTLU'ya üst üste kırdığı rekorlar nedeniyle 'Küçük Dev Adam' lakabı takıldı. Gazi Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okulu öğrencisi olan Halil Mutlu Dünyada 4. kez üst üste olimpiyat şampiyonluğunu kazanacak tek aday olarak görülmektedir.

Geçtiğimiz yıllarda Hafız Süleymanoğlu, Erdinç Aslan, Fedail Güler, Sunay Bulut, Dursun Sevinç, Ergun Batmaz, Ali Eroğlu, Mehmet Yılmaz, Mücahit Yağcı, Yasin Aslan bayan sporculardan; Aysel Özgür Şule Şahbaz, Derya Açıkgöz, Nurcihan Gönül, Fatma Kabadayı ve Esma Can en başarılı isimlerdir.

Günümüzde Nurcan Taylan, Emine Bilgin, Seda İnce, Sibel Özkan, Aylin Daşdelen, Sibel Şimşek, Bünyamin Sudaş, Sedat Artuç, Ferit Şen, Erol Bilgin, Ekrem Celil, Reyhan Arabacıoğlu, Taner Sağır uluslararası alanda başarlı sporcularımızdandır.

HALTERDE VERİMLİ ANTRENMAN İÇİN BAZI ÖNERİLER

VERİMLİ ANTRENMAN İÇİN BAZI ÖNERİLER

1- Antrenmana uygun tepkiyi verecek Halter sporuna uygun adayların seçimi

2- Bir antrenmanda kuvvet, hız, dayanıklılık ve teknik unsurları hesaba katarak doğru oranları sağlayabilmek büyük bir ustalıktır. Tek taraflı bir antrenman unsurunun üzerinde durmak, aşırı yüklenme istenmeyen değişikliklere yol açabilir. Bir sporcunun aşırı yüklenmesi sadece ağırlıklar olarak mantıksız yüklenen programlar şeklinde düşünülmemelidir.

Farklı psiko - fizyolojik durumlarda yapılan aynı dozdaki yüklenmeler bazen normal bazen de fazla olabilir.

Devamlı ve sistematik tıbbi kontrollerle aşırı yüklenmelerin hasarları önlenebilir.

Aşırı yüklenme durumunun sonuçlarını optimal seviyede ayarlayabilmek için zorunlu periyodik dinlenmeler verilebilir.
Bu tür dinlenmeler antrenmanlardan geri kalma olarak düşünülmemelidir.

Farklı egzersizlere sporcu ilk anda tepki gösterebilir. Antrenmanın amacına göre düzenlemeler yapılmalıdır.

Antrenman sonrası dinlenmelere önem verilmelidir.

Teorik bilgi fiziksel, teknik, psikolojik hazırlığın geliştirilmesi ve sporcunun genel kültürünün artırılması için gereklidir.
Yeni başlayanlarla çalışmanın başında 10-15 dk söyleşi şeklinde oturumlar yapılması ve branşla ilgili görsel dökümanlar izletilmesi oldukça faydalı bir yöntemdir.

Unutulmamalıdır ki en başarılı sporcular antrenör özelliği olan sporculardır. Bu nedenle neyi neden yapması gerektiğini sporcularınıza açıklayın.

ADAY SPORCU SEÇİMİNDE UYGULANABİLECEK TESTLER

ADAY SPORCU SEÇİMİNDE UYGULANABİLECEK TESTLER

ADAY TANIMA BİLGİLERİ
Nüfus bilgileri, aile bilgileri, tahsil durumu, spor altyapısı hakkında bilgiler yer alır

FİZİKSEL DURUM

Sağlık durumu
Boy
Vücut Ağırlığı
Kol ve bacakların uzunluğu
El parmaklarının uzunluğu

MOTORİK ÖZELLİK TESTLERİ
ESNEKLİK İÇİN

Otur eriş testi
Omurga için esneklik testi
Uzan eriş testi
Ayak germe testi ( 1/2 çöküş ,ayak tabanlarını yerden kaldırmadan)
Omuz esnekliği ile ilgili testler.

ÇABUK KUVVET İLE İLGİLİ TESTLER
Dikey sıçrama
Durarak uzun atlama
30 m. sürat koşusu

KUVVET iLE İLGİLİ TESTLER
Pençe kuvveti (el dinamometresi ile)
Bacak Kuvveti (dinamometre veya squat hareketi ile)
şınav hareketi
Dips hareketi
Barfikste kol çekme

BECERİ İLE İLGİLİ TESTLER
Sporcu adayına klasik kaldırış teknikleri görsel olarak izletilir ve yapması istenir.

SEÇİM İLE İLGİLİ PRENSİPLER

Adaylar vücut ağırlıklarına göre üç kategoride değerlendirilirler.
Hareketler için üçer deneme hakkı verilir en iyisi alınır.
Hareketler jimnastik sopası veya 3-5kg lık demir çubukla veya 5 kg lık standart barla yaptırılır.
Testler yapılmadan önce adaylara iyi bir ısınma yaptırılır.

HALTER SPORUNA UYGUN ADAYLARIN SEÇİMİ

HALTER SPORUNA UYGUN ADAYLARIN SEÇİMİ

Sporda yetenek seçimi rastlantılara bırakılarak değil bilimsel yöntemlerle yapılabilir. Böylece branşa uygun seçimlerle istenen hedeflere daha sağlıklı ulaşılır.

HALTER SPORU Tanıtımı

HALTER SPORU

Halter yarışmaları Koparma ve Silkme olmak üzere iki hareketten oluşmaktadır. Koparmada yarışmacı barı iki eliyle kavramak ve makaslama ya da çömelme hareketiyle bir hamlede kaldırıp, hareketi tamamladığında kolları gergin bir durumda halteri başının üzerinde bırak işareti gelinceye değin tutmak zorundadır. Silkme de ise yarışmacının barı kesintisiz bir hareketle (makaslama ya da çömelmeyle) yerden omuzları düzeyine kaldırması daha sonra doğrularak barı başının üstünde kolları dik ve gergin durumda tutması ve bırak işaretini beklemesi gerekir. Yarışmacıların her bir hareket için (koparma ve silkme) üç deneme hakları vardır. Kurallara göre sporcunun anonstan sonra yarışma platformuna çıkıp bir dakika içinde tüm hazırlığını tamamlayarak denemesini gerçekleştirmesi gerekmektedir ancak iki kez arka arkaya platforma çağrılan bir sporcu için bu süre iki dakikadır. Bir denemenin geçerliliği üç hakemin karar çoğunluğuna göre belirlenir. En az iki hakemin aynı kararı (geçerli/geçersiz) vermesi durumunda elektronik sistem ışık ve ses ile hareketin tamamlandığı işaretini verir. Halter sporunda derecelendirme bazı yarışmalarda koparma, silkme ve toplam için ayrı ayrı yapılırken bazı yarışmalarda toplam dereceye göre bazı yarışmalarda ise koparma ve silkme için ayrı ayrı yapılır.

Türk Halterciler - Taner Sağır

Taner Sağır (d. 13 Mart 1985, Bulgaristan) Olimpiyat ve Dünya Şampiyonu Türk halterci.

2004 yılında Atina'ya Olimpiyatlara katılmak üzere giderken gençler dünya rekoru elinde bulunmaktaydı. Daha 19 yaşında katıldığı Olimpiyatlarda 77 kiloda Olimpiyat Rekoru kırarak koparma, silkme ve toplamda en iyi dereceleri yaptı. Böylece oyunlar tarihinin en genç altın madalya alan haltercisi unvanını aldı.

2006'da 75. Dünya Erkekler Halter Şampiyonası'nda 77 kiloda toplamda altın madalya kazanmış ve kariyerinde ilk defa dünya şampiyonu olmuştur. Taner Sağır, Dominik Cumhuriyeti 'nin başkenti Santo Domingo'da yapılan şampiyonada toplamda 361 kilo kaldırdı.

Çin Halk Cumhuriyeti'nde düzenlenen 2008 Yaz Olimpiyatları 'nda ise yarıştığı 77 kg kategorisinde 165 kiloyu 3 hakkında da kaldıramayınca sıfır çekti.

1.70 boyunda olan ve spor akademisinde öğrenimine devam eden Taner Sağır'ın kendinden büyük kardeşi Nezir Sağır da ünlü bir halterci olarak bilinmektedir..